Söz Sanatları - 2

Kış, Ada'nın her tarafına yerleşebilmek için rüzgârlarını poyraz, yıldız, karayel.,, hâlinde seferber ettiği zaman; öte yakadaki yaz, pilisini pırtısını yeni toplamış, bir kenara, oldukça mahzun bir göçmen gibi oturmuştu. Gitmekle gitmemek arasında sallanır bir hâlde, elinde bir pasaport, çıkınında üç beş altın, bekleyen bu güzel yüzlü göçmen tazeyi benden başka bu Ada’da seven hemen hiç kimse yoktur, diyebilirim.

Geldi ölümlü yalan, gitti ölümsüz gerçek
Siz, hayat süren leşler, sizi kim diriltecek?

Dünyada
Nerede olursa olsun dünyada
Senin umarsız gözlerin
Kanlı bir avuç zehir
Bir de yangınlı yaz akşamlarıyla bir gelir.
Bu dizelerde altı çizili sözcükte aslında umarsız, çaresiz
olan gözler değil, gözlerin sahibi olan insandır. Dolayısıyla
bu iki kelimede parça-bütün ilişkisi vardır.

İyi ki hayatımdasın
Sensiz kimler anlasın
Attığım her adımdasın
Sol yanımsın

Yukarıdaki altı çizili dizede olduğu gibi, kimi sözler benzetme amacı gütmeden kendi anlamı dışında kullanılır.

Teki binlerce kesik gövdeye âid kümeler;
Saç, kulak, el, çene, parmak bütün enkaz-ı beşer!

Tek zülfünü göreydim
Bahtım kara olaydı

Dizelerinde altı çizili bir sözcük iki farklı manaya gelecek şekilde kullanılmıştır. Dolayısıyla bu kelimede ----- sanatı yapılmıştır.

Sevgimizin aşkımızın üstünden
Sene geçti, mevsim geçti, ay geçti
Rüyamızın hülyamızın üstünden
Yağmur geçti, dolu geçti, kar geçti

I. Tenasüp
II. Tariz
III. Mecazımürsel
IV. İstiare

Herhangi bir durumu, olayı ya da gerçeği olduğundan daha büyük ya da küçük göstererek anlatma yöntemine mübalağa (abartma) denir.

Kahramanları insan dışı varlıklardan oluşan fabllar, ----- ve ----- sanatları üzerine kuruludur.